İş Hayatında Profesyonelliğin 7 Boyutu

İş Hayatında Profesyonelliğin 7 Boyutu konusuna girmeden önce profesyonellik konusuna değinelim.

Profesyonellik, iş hayatında güven inşa eden, sürdürülebilir başarıyı mümkün kılan ve kurumsal kültürü besleyen bir davranış biçimidir. Profesyonellik, yalnızca bir işi yapmak değil; o işi etik, tutarlı, sorumlu ve saygılı bir şekilde yapma biçimidir. Yani profesyonellik, yetkinlikten daha fazlasıdır—bir duruş, bir kültür ve bir güven taahhüdüdür.

Kurumsal Profesyonellik Olmadan Bireysel Profesyonellik Olur mu?
Hani bazı kurumlar vardır, nereye elinizi atsanız elinizde kalır, çünkü üst yönetim bu şirketin yıllarca bu şekilde var olduğunu, mevcutta olmayan sistemin yani sistemsizliğin onları başarıya ulaştırdığına inanır ve ekibe profesyonel biri katıldığında ilk direnen kendisi olur.

Aslında üst yönetimden gelen bu direniş, sistemin kurulmasına değil, sistem nedeniyle kendisinin elinden gidecek olan gücedir. Hatta ve hatta bu direniş, profesyonelliğe karşı yapılan bir direniştir.

Bunca sistemsizlik ve amatörce uygulama içinde o profesyonel çalışan/lar, yeri gelir profesyonel olmamakla bile suçlanır. Kurumsallıkla yakından uzaktan ilgisi olmayan, yıllarca köhnelik içinde ayakta kaldığını sanan firmaların, kurumsal kökeni olan birini profesyonel olmamakla suçlaması ne garip değil mi?

Şimdi gelin hep birlikte konuyu farklı başlıklarla adım adım ele alalım.

1. Sistem Yoksa Davranış Sürmez

Profesyonellik, yalnızca bireyin iyi niyetiyle sürdürülebilir değildir. Kurumun tutarsız, adaletsiz, şeffaf olmayan yapısı; profesyonel davranışı ya cezalandırır ya da görünmez kılar.

Örneğin, geri bildirim kültürü olmayan bir yerde açık iletişim kuran çalışan, “fazla konuşuyor” diye etiketlenebilir.,

2. Üst Yönetim Davranışla Öğretir

Profesyonellik, yazılı kurallardan çok, yöneticilerin davranışlarıyla şekillenir. Eğer yöneticiler dakik değilse, etik dışı kararlar alıyorsa, çalışanlardan tam tersini beklemek çelişkidir.

Unutmayalım ki “Kültür, liderin gölgesinde büyür.”

3. Kurumsal Hafıza ve Süreçler Desteklemelidir

Profesyonel davranışlar, görev tanımları, performans sistemleri, geri bildirim mekanizmaları ve gelişim planlarıyla desteklenmelidir. Aksi halde çalışanlar neyin profesyonel olduğunu bile tanımlayamaz.

“Bu kurumda ne ödüllendiriliyor? Ne cezalandırılıyor?”

4. Psikolojik Güvenlik Olmadan Profesyonellik Riskli Hale Gelir

Profesyonel davranış; dürüstlük, açıklık ve sorumluluk gerektirir. Ancak bu davranışlar, güvenli bir ortamda gelişir. Kurumda cezalandırıcı bir iklim varsa, çalışanlar profesyonel değil, korumacı davranır. Kendini korumak için gerekeni yapar.

5. Profesyonellik Beklenmez, İnşa Edilir

Profesyonellik, bir kültürdür. Bu kültür; sistemle, liderlikle, değerlerle ve güvenle beslenir. Kurum profesyonel değilse, çalışanlardan profesyonellik beklemek değil; önce kurumsal zemini inşa etmek gerekir.

6. Profesyonellik Ne Değildir?

• Ünvan ya da kıdem değildir.
• Soğukluk veya mesafe koymak değildir.
• Her şeyi bilmek değil, bilmediğini kabul edip öğrenmeye açık olmaktır.

7. Profesyonellik Kültürü Nasıl Oluşur?

Bir kurumda profesyonellik kültürü, bireylerin tutumları kadar sistemlerin de bu tutumu desteklemesiyle gelişir. Açık iletişim, net beklentiler, şeffaf geri bildirim mekanizmaları ve psikolojik güvenlik ortamı bu kültürün yapı taşlarıdır.

8. İş Hayatında Profesyonelliğin 7 Boyutu

• Tutarlılık: Söylem ve eylem arasında uyum kurmak, her durumda aynı etik çizgide kalmak. Profesyonel kişi, kriz anlarında bile ilkelerinden sapmaz.
• Zaman Yönetimi: Dakiklik, iş hayatında saygının sessiz dilidir. Profesyonel çalışan, kendi zamanını ve başkalarının zamanını etkin kullanır.
• İletişim Becerisi: Açık, net ve saygılı iletişim kurmak; geri bildirim almayı ve vermeyi bilmek. Profesyonellik, duygusal zekâyla desteklenen bir iletişim biçimidir.
• Sorumluluk Bilinci: Yapılan işin sonuçlarına sahip çıkmak, hataları üstlenmek ve çözüm üretmek. Profesyonel kişi, “benim işim değil” demek yerine “nasıl katkı sağlarım” diye düşünür.
• Gelişim Odaklılık: Öğrenmeye açık olmak, geri bildirimi fırsat olarak görmek ve sürekli iyileşmeyi hedeflemek. Profesyonellik, sabit bir nokta değil; sürekli bir yolculuktur.
• Etik Duruş: Adil olmak, gizliliğe saygı göstermek, çıkar çatışmalarından uzak durmak. Profesyonel davranış, güvenin temelidir.
• Kurumsal Temsil Yeteneği: Kurumun değerlerini içselleştirmek ve dış dünyaya bu değerlerle yaklaşmak. Profesyonel kişi, sadece birey değil; kurumun yüzüdür.

Kurumsallık Alerjisi: Profesyonel Çalışanların Bünyesi Bu Ortamlara Tepki Verir

Cümle kapısı bile olmayan, derme çatma yemekhanelerde çalışanına yemek yedirmeyi lütuf sayan; emeği sömüren, vergi kaçıran, insana değer vermeyen, uygulamaları kişiye göre değişen işletmelerde profesyonel çalışanlar bünyede alerji yapar.

Çünkü bu tür yapılar; kuralsızlığı, keyfiliği ve denetimsizliği sistem haline getirmiştir.

Profesyonel bir çalışan olarak size düşen, bu ortamlarda var olmaya çalışmak değil; bu yazıyı görünür kılmaktır. Duvara değil, zihne asılacak bir uyarıdır bu: “Kurumsallık bir tabela değil, bir tavırdır. Değer görülmeyen yerde değer üretilemez.”

Değer gördüğünüz yerlerde çalışmanız dileğiyle,

Sevgilerimle,

Lean Teacher