Operasyonel Mükemmellik

Operasyonel mükemmellik (OpEx – Operational Excellence), yönetimin ve çalışanların iş sonuçlarına yatırım yaptığı ve değişimi uygulama yetkisine sahip olduğu bir kültür yaratarak tüm iş süreçlerinde sürekli iyileştirmeyi vurgulayan bir yönetim yaklaşımıdır.

Bir kuruluşu iyileştirmek, verimliliği artırmaktan veya kuruluşun getirisini en üst düzeye çıkarmaktan çok daha fazlasını yapmaktır. Bu iyileştirme günümüzün küresel ekonomisi ile değişen pazar şartlarına ve hızlı gelişen teknolojilere uyum sağlama esnekliğini de içermelidir.

Operasyonel mükemmelliğin amacı şirketlere rekabet avantajı sağlamaktır. Operasyonel mükemmellik, tüm liderlerin ve çalışanların kendilerini yalnızca kaliteli bir ürün yaratmaya değil, aynı zamanda mükemmel müşteri deneyimleri sağlamaya adadıkları bir kültür değişimiyle başlar.

Bu yaklaşım doğru uygulandığında, bir kuruluşun her üyesi müşteriye değer akışını görür, süreçte sorunlar ortaya çıkarsa, herhangi bir aksaklık meydana gelmeden önce bir çözüm bulmak için uğraşır.

Operasyonel Mükemmelliğin Temel İlkeleri

Operasyonel mükemmellik tanımının kökleri, işin kaynağında kalite, müşteriye değer, sıfır envanterli tedarik zinciri ve her düzeyde işyeri anlayışını vurgulayan bir iş yaklaşımı olan Shingo Modeline dayanmaktadır. Bu modelde 3 öngörü bulunur:

1. İdeal sonuçlar ideal davranışları gerektirir,
2. Amaç ve sistemler davranışı yönlendirir,
3. İlkeler ideal davranışı bildirir.

Bu felsefe, üzerine 18 kitap yayınlayan ve ilkelerini üretim operasyonlarında uygulamak için Toyota yöneticileriyle yakın iş birliği içinde olan bir iş lideri olan Dr. Shigeo Shingo tarafından yaratılmıştır.

Shingo aynı zamanda Utah Eyalet Üniversitesi Shingo Operasyonel Mükemmellik Enstitüsü tarafından her yıl verilen Shingo Ödülü’nün de ilham kaynağıdır. Bu ödül, genellikle operasyonel mükemmelliğin temel ilkeleri olarak anılan 10 Shingo Kılavuz İlkesini tanımlamaktadır:

1. Her bireye saygı gösterin: İnsanlar bir kuruluşta saygı gördüklerine ve kendilerine değer verildiğini hissettiklerinde, daha fazlasını verme olasılıkları artar. Saygı, bireysel katkı sağlayanlardan en iyisini almayı amaçlar.
2. Alçakgönüllülükle liderlik edin: Kararlar tek taraflı olarak alındığında, ön saflardaki çalışanların alınan kararlara saygı duyma olasılığı azalır. Alçakgönüllülükle liderlik etmek için şirketler, liderlerin her seviyedeki paydaşlardan girdi ve katılım aradığı bir yönetim sistemi uygulamalıdır.
3. Mükemmelliği arayın: Bu ilke “Başarmak için inanmak gerekir” deyişine benzer. Sürekli iyileştirmenin yollarını arayarak yeni düşünme biçimlerine ve yeniliklere kapı açabilirsiniz.
4. Bilimsel düşünceyi benimseyin: Bu ilke sadece veri odaklı olmakla ilgili değildir. Çalışanların gözlemlere ve verilere dayanarak yeni fikirleri “deneyebilecekleri” ve test edebilecekleri bir kültür yaratmak inovasyonu teşvik eder.
5. Sürece odaklanın: Bir şeyler ters giderse, insanları suçlamak yerine (ki bu ters etki yaratabilir), süreçte neyin aksadığına ve bunun nasıl iyileştirilebileceğine odaklanıp süreçte iyileştirme yapmanın yollarını arayın.
6. Kaliteyi kaynağında sağlayın: İyi bir yemeğin iyi malzemelerle yapılması gibi, iş dünyasında kaliteyi sağlamak da işi ilk seferde doğru yapmaktan, doğru insanları ve doğru bileşenleri kullanmaktan geçer. Bu yüzden kaliteyi her zaman kaynağında sağlayın.
7. Akışı ve çekişi iyileştirin: Müşteriye değer sağlamak, talep ettikleri ürünlere ihtiyaç duydukları anda sahip olmak anlamına gelir ve bu da yalın tedarik zincirlerinde örneklenir.
8. Sistematik düşünün: İyileştirme için tek tek oyunculara veya departmanlara odaklanmak yerine, tüm sistemi iyileştirmenin yollarını düşünün.
9. Amaç sabitliği yaratın: Hedeflerin, amacın, müşteriye bağlılığın ve kuruluşun arkasındaki “neden “in iletişimi operasyonel mükemmelliğin anahtarıdır.
10. Müşteri için değer yaratın: Tüm kuruluşlar müşteriyle ilgilidir, bu nedenle operasyonlar müşterilerin sahip olduğu değeri yansıtmalı ve sağlanmalıdır.

Shingo Modeli iş dünyasında popülerlik kazandıkça, bu yaklaşımı ve operasyonel mükemmelliğin temel ilkelerini içeren metodolojiler geliştirmiştir. Bu metodolojiler şunlardır:

• Yalın Üretim: Yalın üretim, verimliliği sabit tutarken israfı en aza indirmek için tasarlanmış sistematik bir yöntemdir.
• Altı Sigma: Altı Sigma, süreçleri iyileştirmek ve hataları en aza indirmek için kullanılan bir dizi metodoloji, araç ve tekniktir. Bazen yalın üretim ilkeleriyle birleştirilir ve “yalın altı sigma” olarak bilinir.
• Kaizen: Sürekli iyileştirmeye odaklanan Kaizen, ekip çalışmasını ve kademeli iyileştirmeler yapmak için kuruluş içinde belirlenen alanlarda proaktif olarak sorumluluk almayı vurgular.

Operasyonel Mükemmelliğin Uygulanması

Bir kuruluşta operasyonel mükemmelliği uygularken, süreci nihai bir varış noktasından ziyade devam eden bir yolculuk olarak görmek faydalı olacaktır. Odak noktası sürekli iyileştirme olduğundan, iş liderleri ve çalışanlar her zaman yaptıkları işte daha iyi olmanın yollarını aramalıdır.

Bununla birlikte, kuruluşların gelişip gelişmediklerini ve nasıl geliştiklerini anlamak için hedefler belirlemeleri ve bu hedeflerle ilgili ölçütler tanımlamaları gerekir. Bu ölçütler arasında satış artışları, sağlık ve güvenlik performansı ve işgücünü elde tutma oranları gibi temel performans göstergeleri (KPI’lar) yer alır.

Operasyonel mükemmellik metodolojilerini kullanan işletmeler, liderlik ve işgücü rollerini ve operasyonları iyileştirmek için birlikte nasıl çalışacaklarını açıkça tanımlar. Tüm seviyelerdeki çalışanlar değişimi başlatabilir ve verimlilik, etkinlik ve çevikliğe doğru ilerleyebilir.

Operasyonel mükemmellik oldukça kapsamlı bir konu, bu yazı ile konuya kısa bir giriş yapmış olduk. Bu konuyla ilgili yazıların devamı gelecek, diğer yazılarda görüşmek dileğiyle,

Sevgiler,

Lean Teacher